Pierre Gilliard, de laatste dagen van de Romanovs in Fotomuseum Den Haag

Gisteren zag ik in het Fotomuseum Den Haag indrukwekkende foto’s van Pierre Gilliard, een Zwitser. Hij was de leraar Frans van de vijf kinderen van Tsaar Nicolaas II van Rusland: Olga, Tatjana, Maria, Anastasia en Aleksej.

Hij was gek op de kinderen en dat was ook andersom het geval. Hij volgde de familie Aleksandrovitsj / de Romanovs toen ze na de Russische Revolutie van 1917 verbannen werden. Hij mocht niet mee naar hun laatste verbanningsoord in het Ipatiev Huis. Daar werd de hele familie, vader, moeder en de vijf kinderen in de nacht van 16 en 17 juli 1918 in de kelder geëxecuteerd, benevens de lijfarts, de kamerdienaar, de hofdame en de kok. De lijken werden overgoten met zuur, grotendeels verbrand en daarna in een mijnschacht gegooid.

Boottochtjes

Honderd jaar na de Russische revolutie is een unieke serie persoonlijke foto’s van de Romanovs, gemaakt door Gilliard (1879-1962) in Den Haag te zien. Dertien jaar lang was hij privéleraar van de kinderen. Zijn intieme, ontwapenende en soms bevreemdende beelden van boottochtjes en speelpartijen tonen de nog schijnbaar onbezorgde jaren voor het noodlottige einde van de laatste tsaar van Rusland.

Op 8 maart 1917 dwong het communistische leger tijdens de Russische Revolutie tsaar Nicolaas II tot aftreden. Jaren van oorlog en hongersnood hadden geleid tot demonstraties en stakingen. Nadat ook het leger zich aansloot bij de opstandelingen waren de dagen van de keizerlijke familie geteld. De afloop weten we.

Raspoetin

De gruwelijke dood, de zeldzame bloedziekte van kroonprins Aleksej en de bemoeienissen van gebedsgenezer Raspoetin zorgen ervoor dat de Romanovs nog altijd tot de verbeelding spreken. Alleen al over het leven van Anastasia en het mysterie rond haar dood zijn vele boeken en films verschenen.

Pierre Gilliard begon rond 1911 met het fotograferen van de familie en bleef kort voor hun dood bij ze betrokken. Hij legde zowel officiële gelegenheden als huiselijke taferelen vast. Hij ging mee op vakantie en volgde de kinderen als ze bijvoorbeeld ‘oorlogje’ gingen spelen. In de tentoonstelling zijn zeventig moderne vergrotingen van de originele negatieven te zien.

De tentoonstelling is tot stand gekomen in samenwerking met Musée de l’Elysée in Lausanne en is mede samengesteld door conservator Daniel Girardin. Tegelijkertijd is in De Hermitage Amsterdam ook een tentoonstelling over de Romanovs te zien.

Afbeeldingen: 1) Olga, Tatjana, Maria en Anastasia in het Bos van Biolévjé, 2) Aleksej in Tsarkoje Selo, 1913, Nicolaas II en de kinderen, eind april 1918, de laatst bekende foto van de Romanovs, 4) Tatjana als geinterneerde aan de rand van het park, Tsarkoje Selo, april 1917, 5) Pierre Galliard en Aleksej op de berg Jajla op de Krim, mei 1914,  6) de vijf kinderen Romanov met kaalgeschoren hoofd na een aanval van de mazelen, Tsarkoje Selo, februari 1917

https://www.gemeentemuseum.nl/nl/pers/pierre-gilliard-de-laatste-dagen-van-de-romanovs

 

 

Datum:
4 maart 2017 / 11 juni 2017

Reageren

  • 1
  • 2
  • 3
  • 4
  • 5
Aantal stemmen: 0