Tachtigjarige Oorlog

Natie die nooit bestond De Nederlands-Belgische grens

Het gezag aan diggelen De Beeldenstorm

Kapers op de Kust Slag bij Nieuwpoort 1600

ITIN Social

  • Gerard Verbeek
  • Truus Gerritsen
  • Ans Hazenbrouck

Nog geen reacties

Tachtigjarige Oorlog

Introduction

Natie die nooit bestond

Het gezag aan diggelen

Kapers op de Kust

Weinig oorlogen duurden zo lang als die tussen de  Republiek der Nederlanden en Spanje. Meer dan tachtig jaar woedde de strijd voordat er een einde kwam aan de oorlogstoestand. Het conflict begon in de jaren 1560  als een strijd van opstandige Nederlandse gewesten tegen de machtige Spaanse legers. Toen in 1648 de vrede werd gesloten waren de Noord-Nederlandse gewesten uitgegroeid tot een machtige handelsnatie en was het eens zo machtige Spaanse Rijk nog maar een schim van haar vroegere zelf.

De Nederlanden vormden al vanaf de Middeleeuwen een bonte verzameling van steden en gewesten die grote mate van zelfbestuur genoten. In 1556 erfde de nieuwe Spaanse koning Filips II de Nederlanden van zijn vader, de in Gent opgegroeide Keizer Karel V. Hij had echter weinig op met de - in zijn ogen - ketterse en verdorven Nederlanders. Door de strenge vervolging van protestanten, de hoge belastingdruk en de komst van Spaanse troepen in de Nederlanden joeg hij steeds meer mensen tegen zich in het harnas.

Pijnlijke eerste jaren

Eest waren het vooral radicale calvinisten die in opstand kwamen tegen het Spaanse gezag. Naarmate de belastingdruk steeg en de Spaanse veldheren dood en verderf zaaiden, keerden ook steeds meer gematigde burgers zich tegen de Spanjaarden.
De voormalige stadhouder van de koning, Willem van Oranje, sloot zich aan bij het verzet en hij groeide al snel uit tot de geestelijk vader van de strijd. Toch werden zijn legers keer op keer door de Spanjaarden in de pan gehakt. De Spanjaarden wisten uiteindelijk de Zuidelijke Nederlanden terug in het gareel te brengen. De noordelijke gewesten zwoeren in 1588 definitief de Spaanse koning af en verenigden zich in de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden. Tot die tijd waren ze de Spaanse koning officieel altijd trouw gebleven; ze zouden alleen maar vechten tegen de moorddadige Spaanse legerleiders in de Nederlanden. Vandaar de ietwat vreemd klinkende zin in ons volkslied: “ De Koning van Hispanje heb ik altijd geëerd.” 

Na regen komt zonneschijn

Na de dood van Willem nam zijn zoon Maurits het stokje over en toonde zich een geniaal militair bevelhebber. Onder zijn leiding werden de Noordelijke Nederlanden van alle Spaanse troepen gezuiverd en werd Holland het handelscentrum van de wereld. De hervormingen die hij doorvoerde in het leger en de krijgskunst werden het voorbeeld voor alle Europese legers en bepaalden in belangrijke mate het aangezicht van oorlog voor de volgende tweehonderd jaar.

In 1609 had de Spaanse schatkist meerdere malen de bodem bereikt door de zeer kostbare oorlog. Tegelijkertijd groeide de Republiek uit tot een machtige handelsnatie en verloren veel kooplieden de wil om nog langer oorlog te voeren. Gevolg: een bestand van twaalf jaar tussen de strijdende partijen.

Eindeloze oorlog

De strijd werd weer opgepakt in 1621. De Spanjaarden wisten een aantal successen te behalen, zoals de verovering van Breda in 1625. Twee maanden eerder overleed prins Maurits, waarna hij werd opgevolgd door zijn broer Frederik Hendrik. Deze derde zoon van Willem van Oranje maakte ook snel naam op het slagveld. Hij heroverde tientallen steden op de Spanjaarden, waardoor hij bekend werd als de Stedendwinger. Ook op zee werden de Spanjaarden keer op keer verpletterend verslagen door de oppermachtige Nederlandse oorlogsvloot.

Tijdens de jaren 1640 hadden veel mensen aan beide zijden de buik vol van de voortslepende en zeer kostbare oorlog. Vooral in de Republiek ontstond er discussie tussen voor- en tegenstanders van voortzetting van de oorlog. Uiteindelijk trokken de tegenstanders aan het langste eind en kwam er in1648 een einde aan het conflict dat sinds de negentiende eeuw de naam Tachtigjarige Oorlog heeft gekregen. 

Datum:
1568-05-23 / 1648-05-15

Reageren

  • 1
  • 2
  • 3
  • 4
  • 5
Aantal stemmen: 0